Casus

Verkopers van onroerend goed kunnen mogelijk strengere informatieverplichtingen krijgen, zoals het informeren over mogelijke renovatiekosten. Het Bundesgerichtshof (BGH) behandelde in mei 2023 een zaak uit Hannover en stelde een vonnis van het Oberlandesgericht (OLG) Celle ter discussie, waarin de verantwoordelijkheid voornamelijk bij de koper werd gelegd. In principe is iedereen zelf verantwoordelijk voor het verkrijgen van de benodigde informatie. De concrete verdeling van de informatieverplichtingen en plicht tot opheldering moet echter zorgvuldig worden onderzocht in elk afzonderlijk geval.

Tijdens de behandeling werd onder andere gediscussieerd over het feit dat de verkoper de documenten met betrekking tot het object in een virtuele dataroom had geplaatst om de koper in staat te stellen ze zorgvuldig te onderzoeken (due diligence). Maar kon zij ervan uitgaan dat geïnteresseerden dit zelfstandig zouden controleren? Of moet er duidelijk worden gewezen op speciale - met name achteraf verstrekte - documenten? Volgens Brückner kan het ook een verschil maken of de documenten bedoeld zijn als expertiserapporten, waarin specifiek naar gebreken wordt gezocht, of dat ze bedoeld zijn voor financieringsvragen bij een bank.

De advocaat van de koper zei dat de verkoper vanaf het begin een alomvattend beeld moet geven in een dergelijke dataroom. Als er achteraf iets wordt toegevoegd, moet hij daarop wijzen.

In het concrete geval gaat het om de aankoop van meerdere commerciële eenheden in een groot gebouwencomplex voor meer dan 1,5 miljoen euro. De eisende vennootschap voelt zich bedrogen omdat ze te laat op de hoogte werd gesteld van de hoge kosten voor het onderhoud van het gemeenschappelijk eigendom. Het verslag van een belangrijke vergadering van mede-eigenaars werd pas drie dagen voor de ondertekening van het contract in de dataroom geplaatst door de verkoper. Volgens de eiseres gebeurde dit "stiekem" en werd het haar "toegeschoven".

Er was tot 50 miljoen euro begroot voor de renovatie. Omdat de meerderheidsaandeelhouder niet wilde betalen, belandde de zaak voor de rechter.

In januari 2020 eindigde de procedure aanvankelijk met een schikking waarbij een speciale heffing zou worden opgelegd aan de eigenaren van de commerciële eenheden. Daarna vocht de eiseres de koopovereenkomst aan. Daarin verklaarde de verkoper onder andere dat er met uitzondering van één geen speciale heffingen waren besloten. Verder stond erin dat de verkoper de koper verslagen van de afgelopen drie jaar van de vergaderingen van mede-eigenaars had verstrekt en dat de koper op de hoogte was van de inhoud van de documenten.

De advocaat van de verkoper zei dat de koper de tekst van het contract elf dagen voor ondertekening had gekend. Als ze dan geen vragen stelde, was dat "volledig haar eigen schuld". De koper moet zorgvuldig kijken welke informatie hij nodig heeft en heeft. Wie het betreffende onroerend goed - het Ihme-Zentrum in de wijk Linden - ziet, kan de al jaren opgebouwde achterstand in renovatie waarnemen.

Het OLG Celle had geoordeeld dat er tot aan de ondertekening van het contract geen speciale heffing was besloten; in die zin had de verkoper geen onjuiste informatie verstrekt. Dit zal het gerechtshof - samen met de volledigheid van de documenten - ook nog onderzoeken.

Volgens de Duitse Vereniging van Makelaars (IVD) vindt een due diligence-onderzoek praktisch altijd plaats. "Elke koper controleert voorafgaand aan een aankoop of het object aan de verwachtingen voldoet." Meestal gebeurt dit echter niet georganiseerd of via derden. Dat gebeurt eigenlijk alleen bij grotere transacties of als het gebruikelijk is voor de koper.

Het gerechtshof zal naar verwachting in september 2023 een uitspraak doen in Karlsruhe. Mogelijk moet het OLG Celle ook nogmaals over de zaak oordelen.

Met vriendelijke toestemming van het Kantoor  alpmann-froehlich.de